بررسی رژیم نقرس و اصول کلیدی آن در درمان نقرس + غذاهای مجاز و غیر مجاز
نقرس نوعی آرتریت است که باعث درد شدید، تورم و سفتی در مفاصل، به ویژه در شست پا می شود. این بیماری به دلیل تجمع کریستال های اسید اوریک در بروز می کند و منجر به التهاب و ناراحتی می شود. دارو نقش مهمی در مدیریت نقرس دارد، اما اتخاذ یک رژیم غذایی دوستدار نقرس به طور قابل توجهی علائم را کاهش و سلامت کلی مفاصل را ارتقا می دهد. در این مقاله از مجله دکتر آیتم، به بررسی رژیم نقرس، اصول کلیدی آن و غذاهایی مجاز و غیر مجاز می پردازیم.
نقرس چیست؟
برای درک رژیم غذایی نقرس، باید دلایل اصلی ایجاد نقرس را درک کنید. اسید اوریک یک محصول جانبی از تجزیه پورین ها است، ترکیباتی که در برخی غذاها یافت می شوند و به طور طبیعی توسط بدن تولید می شوند. در افراد مبتلا به نقرس، بدن یا اسید اوریک بیش از حد تولید می کند یا قادر به دفع موثر آن نیست. این اختلال منجر به تجمع اسید اوریک در خون و متعاقبا تشکیل کریستال های تیز در مفاصل می شود. این کریستال ها باعث التهاب، درد و تورم می شوند.
اصول کلیدی رژیم نقرس
هدف برنامه غذایی مناسب نقرس کاهش سطح اسید اوریک در بدن است. کاهش اسید اوریک خطر حملات نقرس را به حداقل می رساند. اصول زیر اساس یک برنامه غذایی مناسب برای نقرس را تشکیل می دهند:
هیدراتاسیون
هیدراته ماندن به رقیق شدن اسید اوریک کمک می کند و باعث دفع آن از طریق ادرار می شود. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراتاسیون بهینه را حفظ کنید.
مصرف متوسط پروتئین در رژیم نقرس
پروتئین برای سلامت کلی ضروری است، مصرف بیش از حد پروتئین های حیوانی تولید اسید اوریک را افزایش می دهد. منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ، ماهی و حبوبات را انتخاب کنید و در عین حال مصرف گوشت قرمز و غذاهای دریایی را محدود کنید.
محدود کردن غذاهای با پورین بالا
از آنجایی که پورین ها به تولید اسید اوریک کمک می کنند، باید غذاهای حاوی پورین بالا را محدود کنید. این مواد شامل گوشت اندام، آنچوی، ساردین، صدف و انواع خاصی از گوشت شکار است. روی مصرف جایگزین های کم پورین مانند سبزیجات، میوه ها و غلات کامل تمرکز کنید.
مدیریت وزن سالم با رژیم نقرس
حفظ وزن بدن سالم در مدیریت علائم نقرس بسیار مهم است. اضافه وزن باعث افزایش سطح اسید اوریک می شود. فعالیت بدنی منظم و یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کنید تا به وزن سالم برسید.
👈حتما بخوانید: آیا با رژیم اسکندی سنس آشنایی دارید؟
غذاهای دوستدار نقرس
برخی غذاها اثرات مفیدی در مدیریت علائم نقرس دارند. این غذا شامل موارد زیر هستند:
مصرف لبنیات کم چرب در رژیم نقرس
محصولات لبنی کم چرب مانند شیر، ماست و پنیر با کاهش خطر ابتلا به نقرس مرتبط است. محصولات لبنی کم چرب حاوی پروتئین هایی هستند که به کاهش سطح اسید اوریک کمک می کنند.
آلبالو و گیلاس
گیلاس و آب آلبالو دارای خواص ضد التهابی هستند و به کاهش عود نقرس کمک می کنند. از گیلاس تازه استفاده کنید یا آب گیلاس شیرین نشده را به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود انتخاب کنید.
گنجاندن سبزیجات در رژیم نقرس
بیشتر سبزیجات پورین کمی دارند و مواد مغذی ضروری زیادی دارند. برای حمایت از سلامت مفاصل، انواع سبزیجات، مانند سبزیجات برگدار، بروکلی، هویج و فلفل دلمه ای را در وعده های غذایی خود بگنجانید.
انواع توت ها
انواع توت ها، از جمله توت فرنگی، زغال اخته و تمشک، سرشار از آنتی اکسیدان هستند و با سطوح پایین اسید اوریک مرتبط هستند. این میوه ها را به عنوان میان وعده میل کنید یا به اسموتی ها و سالادها اضافه کنید.
👈حتما بخوانید: آیا درمان کم خونی با رژیم غذایی امکان پذیر است؟
غذاهایی غیر مجاز در رژیم نقرس
برای مدیریت موثر علائم نقرس، محدود کردن یا اجتناب از غذاهای خاصی که باعث حملات نقرس یا افزایش سطح اسید اوریک می شوند، بسیار مهم است. در اینجا به برخی از این غذاها اشاره می کنیم:
گوشت های اندام دار
گوشت های ارگانی مانند جگر و کلیه سرشار از پورین هستند. باید از مصرف آن ها پرهیز کرد یا در حد اعتدال مصرف کرد.
محدود کردن غذاهای دریایی در رژیم نقرس
انواع خاصی از غذاهای دریایی، از جمله آنچوی، ساردین، صدف، گوش ماهی و قزل آلا، دارای پورین بالایی هستند. مصرف آن ها را محدود کنید و به جای آن گزینه هایی با پورین کمتر مانند میگو یا ماهی آزاد را انتخاب کنید.
الکل
الکل، به ویژه آبجو، سطح اسید اوریک را افزایش می دهد و باعث حملات نقرس می شود. از مصرف الکل، به ویژه آبجو و مشروبات الکلی سرشار از پورین اجتناب کنید یا آن را به حداقل برسانید.
نوشیدنی های شیرین شده با شکر
نوشیدنی های شیرین شده با شکر مانند نوشابه و آب میوه با افزایش خطر ابتلا به نقرس مرتبط است. به جای این نوشیدنی ها آب، چای گیاهی یا نوشیدنی های بدون شیرینی را انتخاب کنید.
👈حتما بخوانید: یک نمونه برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها pdf
جمع بندی
اتخاذ رژیم نقرس، نقش مهمی در مدیریت علائم نقرس و ارتقای سلامت مفاصل دارد. افراد مبتلا به نقرس با پیروی از اصول کلیدی مانند هیدراته ماندن، مصرف پروتئین متوسط و تمرکز بر غذاهای کم پورین، خطر حملات نقرس را کاهش می دهند.
ترکیب غذاهای دوستدار نقرس مانند لبنیات کم چرب، گیلاس، سبزیجات و انواع توت ها از سلامت مفاصل حمایت می کند. برای ایجاد یک برنامه غذایی نقرس، متناسب با نیازهای خاص و سابقه پزشکی، با یک متخصص مراقبت های بهداشتی یا متخصص تغذیه ثبت شده ضروری است.
به یاد داشته باشید، مدیریت نقرس یک رویکرد جامع است که ترکیبی از دارو، اصلاح شیوه زندگی و تغییرات رژیم غذایی برای دستیابی به نتایج مطلوب است.
سوالات متداول درباره رژیم نقرس
گوشت قرمز و گوشت اندام را محدود کنید، منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ و ماهی همچنان در حد اعتدال مصرف کنید.
زمان لازم برای مشاهده پیشرفت ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد طی چند هفته متوجه کاهش علائم می شوند، در حالی که در برخی دیگر بیشتر طول می کشد. ثبات و پایبندی به رژیم غذایی کلیدی است.
تا حد امکان از الکل پرهیز کنید. الکل سطح اسید اوریک را افزایش می دهد و حملات نقرس را تحریک می کند.
برخی از مکمل‌ها، مانند ویتامین C و عصاره گیلاس، برای مزایای بالقوه‌شان در مدیریت نقرس مورد مطالعه قرار گرفته اند. قبل از شروع هر گونه مکمل با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
بله، حفظ وزن سالم به کاهش خطر حملات نقرس و بهبود علائم کمک می کند. کاهش تدریجی وزن از طریق یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم تاثیر مثبتی بر مدیریت نقرس دارد.
