شاخص توده بدنی چیست؟ + نحوه محاسبه شاخص توده بدنی
شاخص توده بدنی چیست؟شاخص توده بدنی چگونه محاسبه میشود؟ وجود مقداری چربی برای بدن انسان به عنوان منبع تامین سوخت و انرژی مورد نیاز بدن الزامی است. اما اگر مقدار چربی بیشتر و کمتر از حد استاندارد باشد خطر ابتلا به برخی بیماری ها افزایش پیدا می کند. امروزه با برخی دستگاه ها می توان مقدار چربی بدن را اندازه گیری کرد. اما راه حل آسان تر و ارزان تری برای محاسبه چربی بدن وجود دارد که آن هم فرمول شاخص توده بدنی یا BMI است.
ما در این نوشتار به نحوه محاسبه توده بدنی و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.
جدول دسترسی سریع
- نحوه محاسبه BMI
- تفسیر نتایج BMI
- شاخص توده بدنی بالا نشانه چیست؟
- شاخص توده بدنی پایین نشانه چیست؟
- رابطه BMI و سلامت بدن
- آیا BMI یک معیار استاندارد برای سنجش سلامت است؟
نحوه محاسبه BMI
در فرمول BMI برای محاسبه حجم چربی های ذخیره شده در بدن از شاخص هایی مثل قد و وزن افراد استفاده می شود. در این شاخص چربی به صورت مستقیم سنجش نمی شود بلکه با کمک یک فرمول ریاضی، میزان تقریبی چربی بدن محاسبه می شود. این شاخص به فرد کمک می کند که آیا در محدوده وزن سالم و استاندارد قرار دارد یا خیر.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها دو فرمول مجزا برای اندازه گیری شاخص توده بدنی bmi در کودکان و نوجوانان 2-19 سال و بزرگسالانان بیش از 19 سال ارائه داده است.
محاسبه شاخص توده بدنی کودکان و نوجوانان و تفسیر نتایج آن باید توسط متخصص تغذیه انجام شود. اما فرمول BMI برای بزرگسالان با تقسیم وزن افراد به کیلوگرم بر قد افراد به سانتی متر به توان دو به دست می آید. در عکس بالا می توانید جدول شاخص توده بدنی را مشاهده کنید.
?بیشتر بخوانید: رژیم لاغری برای کودکان و نوجوانان
شاخص توده بدنی چگونه محاسبه میشود؟
برای اینکه بدانید شاخص توده بدنی چگونه محاسبه میشود؟باید بگوییم BMI که همان مخفف (Body Mass Index) است با استفاده از فرمول بالا قابل محاسبه است. البته به راحتی می توانید با استفاده از ربات محاسبه bmi در اینترنت و فقط با استفاده از قد و وزنتان، میزان شاخص توده بدنی بی ام ای خود را بدانید.
تفسیر نتایج BMI
آیا می دانید شاخص توده بدنی محاسبه شده چگونه تفسیر می شود؟ تفسیر نتایج شاخص توده بدنی برای بزرگسالان به شرح زیر است؛ این معیار برای مردان و زنان مشترک است:
- کمتر از ۱۶٫۵: بسیار لاغر
- کمتر از۱۸٫۵: کمبود وزن
- 18/5 تا ۲۴٫۹: نرمال
- ۳۰ و بالاتر از آن: اضافه وزن
- ۳۰ تا ۳۴٫۹: چاقی کلاس ۱
- ۳۵ تا ۳۹٫۹: چاقی کلاس ۲
- بالاتر از ۴۰: چاقی کلاس ۳
شاخص توده بدنی بالا نشانه چیست؟
بالا بودن عدد حاصل از فرمول شاخص توده بدنی نشانه اضافه وزن و چربی بالا است. هر چه این عدد بیشتر باشد احتمال بروز بیماری های مرتبط با چاقی مانند فشار خون، دیابت، گرفتگی عروق و … نیز بیشتر است.
چربی های اضافی بدن در دیواره رگ ها رسوب کرده و باعث ایجاد پلاک های چربی می شود. این پلاک ها به مرور زمان بیشتر می شوند و خطر گرفتگی عروق و سکته قلبی را افزایش می دهند. به فردی که BMI آن بیشتر از 30 باشد گفته می شود که وی به چاقی مفرط یا مرضی مبتلا است.
شاخص توده بدنی پایین نشانه چیست؟
پایین بودن BMI نشان دهنده لاغری و کمبود وزن است. کمبود وزن می تواند به دلیل رژیم غذایی نامطلوب، فعالیت بدنی زیاد، سوء تغذیه و اختلالات روانی باشد.
از دست رفتن چربی طبیعی بدن منجر به تحلیل رفتن عضلات می شود که عملکرد صحیح ارگان های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و سیستم ایمنی بدنی را نیز تضعیف می کند. در افرادی که BMI دارند احتمال بروز بیماری های عفونی، کم خونی ناشی از فقر آهن، ضعف عضلانی، کاهش تراکم استخوانی و خستگی بسیار زیاد است.
? بیشتر بدانید: در صورت پایین بودن BMI افراد می توانند از رژیم چاقی استفاده کنند.
رابطه BMI و سلامت بدن
همان طور که گفتیم BMI بالا و پایین می تواند خطرناک باشد و علاوه بر چاقی و لاغری تاثیرات منفی در سلامت بدن دارد. اگر به هر دلیلی نمی توانید BMI خود را محاسبه کنید اصلا نگران نباشید با جستجوی کلمه “محاسبه شاخص توده بدنی آنلاین” در مرورگر خود می توانید در کسری از ثانیه BMI خود را محاسبه کنید.
تا زمانی که بین کالری های دریافتی و مصرفی ما در بدن تعادل وجود داشته باشد به هیچ عنوان دچار اضافه وزن یا کاهش وزن نخواهیم شد. اما در صورتی که کالری دریافتی بدن بیش از نیاز بدن باشد به مرور زمان این کالری ها تبدیل به چربی می شوند و طبیعتا منجر به اضافه وزن و چاقی می شود. میزان کالری سوزی هر کسی نسبت به ژنتیک، سن، جنسیت، قد، میزان فعالیت جسمانی و سلامت غده تیروئید می تواند متفاوت باشد.
در صورتی که bmi شما بیشتر از حد نرمال است باید با روش های لاغری مانند گرفتن رژیم لاغری، ورزش برای لاغری و در صورت لزوم جراحی لاغری به دنبال کاهش وزن باشید. چرا که بالا بودن این عدد ارتباط مستقیمی با بیماری های زیر دارد:
- بیماری های قلبی و عروقی
- افزایش فشارخون
- بیماری های کبدی
- آرتروز
- دیابت
- سکته قلبی
- سنگ صفرا
- سرطان سینه و کولون
آیا BMI یک معیار استاندارد برای سنجش سلامت است؟
خیر؛ اما چرا؟ این شاخص قادر به تمایز توده چربی از توده عضلانی نیست. یعنی شاخص توده بدنی بر اساس سن، تفاوت های ژنتیکی، بافت عضلانی و … احتمال بروز خطا وجود دارد:
- ورزشکاران بدنساز BMI بالایی دارند اما این به معنای چاقی و اضافه وزن نیست. بلکه به معنای بافت عضلانی بالا است که این فرمول قادر به تشخیص آن نیست.
- BMI افراد معلول یا دارای مشکلاتی حرکتی کمتر از حد نرمال است که می تواند به معنای لاغری و کمبود وزن باشد؛ اما این مورد کاملا طبیعی است و شاخص توده بدنی کم در این افراد به دلیل تحلیل رفتن بافت های عضلانی است.
- BMI نمی تواند معیار مناسبی برای محاسبه چربی بدن افراد کوتاه تر از 150 سانتی متر و بالاتر از 190 سانتی متر باشد.
- به دلیل تفاوت های ژنتیکی در قوم ها و نژادهای مختلف نمی توان معیار ثابتی را برای تمام افراد به عنوان BMI استاندارد در نظر گرفت. برای مثال مردم کشورهای شرق آسیا و هند به طور نرمال چربی بیشتری به نسبت مردم کشورهای اروپایی دارند.